jeudi 25 septembre 2014

Visca l' estiu!
Coma cada annada ai trabalhat mos detz mètres carrats d' ortet. Es a dire qualques pès de tomata, qualques tòpi ( que m' en ocupi pas gaire : crèisson sens que faga res) e de flors que se semenan totas solas, ça que la plan polidas. Tot aquò es cultivat d' un biais 100% ecologic. Emplegui pas que del compòst fach a l' ostal, arranqui las marridas èrbas (quand la tendinita me fa pas tròp sofrir), pas cap de traça de produch quimic!
Mas quand arriba l' estiu, cal asagar. De costuma, placi los tudelons per que tot se faga automaticament, mas los poguèri pas installar aquesta annada. Donca, cada dos jorns, (es sufisent, e aprèp 20 oras que sèm en period de secada), dòneri de beure a mas plantas. Fins ara tot es normal. Levat que cada còp las cavilhas me dolián, coma s' i aviá un fum de fissadas. Pensavi far una allergia a quicòm, a una èrba.
E puèi, se trobèt que poguèrem pas pus manjar defòra tan i aviá de moissals. Mas de moissals que fan pas de bruch, que demoran jos la taula, que se veson gaireben pas. Un jorn, distribuïguèron dins la bóstia de las letras un papieron qu' explicava çò que caliá far per pas aver de moissals-tigre (enfin pas tròp!). E aquí la lutz! Èran eles dins l' ortet. Tornèri asagar un darrièr còp, amb las lunetas, e los gaitèri, los afroses que menan de malautiás plan exoticas (chikungunya, dengua, eca...). Esperèri pas longtemps abans de veire arribar una armada d' insèctes pichòts, raiats, silencioses, ponchants.
Ieu, soi pacifista, vòli pas la guèrra. Alara me retirèri; de tot biais, las tomatas èran malautas, las flors èran passadas.
E prenguèri mas vacanças d' estiu!

                                                      Sequéncia cosina, e nostalgia


Uèi, vos voliái donar una recèpta carcinòla plan tipica : la mica levada. Ai soscat un pauc per me sovenir coma la caliá aprestar (ne' n fau pas sovent!). E alara d' imatges me son tornats de quand èri pichona : la mameta amb son grand davantal, las margas rebussadas, que prestissiá longament e vigorosament la pasta fins a obténer una polida bola. Aprèp la plegava dins un toalhon, l' enfonilhava dins una vielha gileta e aup!... dins lo liech jos lo grossàs plumon jaune d' aur per la far suflar (d' aquel temps i aviá pas degun que fasiá d'allergia als acarids, la pasta nimai. E totes los plumons èran d' aquela color).
Passada una ora e mièja, la caliá tirar, la bola plan levada, la prestir un còp de mai e la tornar al caud entre 30 minutas e una ora (aquò dependiá de la temperatura). Aquel fenomèn m' a totjorn desconcertada, meravilhament e paur (se vau jos lo plumon es parièr???)
Mas pendent tot aquel temps, la mameta se pausava pas! Li caliá netejar e pelar las ortalissas et las botar a còire amb la ventresca.
Quand la pasta èra presta, que lo bolhon flairava dins tot l' ostal, mancava pas pus que de daissar tombar cautasament una dins l' autre. E d' esperar una oreta encara que tot aquò contunhe a bolhir plan-planet abans de manjar...
Tot un ceremonial.
Pr' aquò la mica es pas qu' una pasta de pan un pauc melhora (i a d' uòus) qu' es bolhida. Ara existís de biais mai aisits per la prestir, coma la maquina a far lo pan. Mas es pas LA mica de ma mameta! E i a pas pus de plumon!

Pasmens, se ne volètz far una, vos cal :

700 gr de farina
20 gr de levadura fresca
4 uòus
15 gr de sal
60 gr de graissa de guit
25 cl d' aiga mièja cauda

Pastatz tot aquò e fasètz coma explicat çai-sus.